Bloemetje 160. Jan Ligthart
Door Clémence Leijten . Meisje Bloem vindt op zolder een…
Bloemetje 159. “Scholen”
Door: Joris Leijten
De grote zomervakantie is weer voorbij. Wat ik erg leuk vind om te zien bij mijn neefjes en nichtjes, is dat ze staan te springen om weer naar school te gaan. Allemaal weer naar een hogere groep met andere lesstof. Vroeger stond ik niet perse te springen om naar school te gaan. School was een “één pot nat”; er zat geen individuele uitdaging in, iedereen kreeg lesstof zonder echte eigen inbreng van leerlingen. Ondanks dat ik het wel leuk vond, na een lange zomervakantie zonder uitgebreid ritme, weer in het schoolritme te starten. Wat ik leuk vind, is dat er nu veel aandacht is voor de individuele inbreng van leerlingen. Meisje Bloem klaagde ook niet over school in het prentenboek. In het verhaal ‘Het schoolbord’ geeft ze zelf een traditionele klassikale les over hoe een huis werkt. Zij is de juf en de poppenleerlingen luisteren. Tegen de wand van de zolder vindt Meisje Bloem een schoolbord. In het bakje liggen eronder de krijtjes. Wat zou je met het bord willen doen, Bloem? Meisje Bloem zegt: ‘De zolder is een school. In de klas zitten kinderen die ik iets moet leren. Daarvoor kan ik het bord gebruiken.’ Meisje Bloem kijkt naar de kinderen. ‘Ik ben de juffrouw’, zegt ze, ‘jullie moet allemaal naar mij luisteren.’ Meisje Bloem pakt een krijtje. Op het bord tekent ze een huis met een schoorsteen. Meisje Bloem zegt: ‘Hier woon ik. Dit is mijn huis.’ Meisje Bloem zegt tegen de kinderen: ‘Als je geen huis hebt, moet je een huis bouwen. Wil je geen huis hebben, heb je geen kamer om te slapen en geen keuken om te koken.’ Ze zegt: ‘En je hebt ook geen zolder om te spelen.’ (50. Het schoolbord)
Bloemetje 158. Ouderdom
Door Clémence Leijten
Meisje Bloem vindt op zolder een schilderij met een mevrouw er op met een baby. ‘ Dat is een moeder’, zegt Meisje Bloem, ‘dat kun je zien aan de borsten’ ‘De baby heeft honger’, zegt Meisje Bloem. ‘In de borst zit melk’. Ze zegt: ‘Die baby zal groeien.’ Meisje Bloem zou ook willen groeien. Meisje Bloem gaat op haar tenen staan. Ze wil de balk boven haar hoofd pakken, maar ze kan er nog niet bij zijn. Meisje Bloem zet een streepje boven haar hoofd op de balk. Ik ben groter dan het streepje van vorig jaar’, zegt ze.
Meisje Bloem zegt: ‘Ik ben nu bijna een groot mens.’ Ze zegt: ‘Grote mensen mogen laat naar bed. Grote mensen mogen zelf een snoepje pakken. Grote mensen mogen zelf weten wat ze doen. ‘ ( 25. Het schilderij) Meisje Bloem, dat is waar, maar grote mensen worden ook ouder en er fysiek niet mooier op. En lichaamsfuncties vallen met der jaren uit. Is dat wat je ook weet over groeien, Meisje Bloem? Kijk naar mij, jouw oma.
Bloemetje 157. Reizen.
Door: Joris Leijten
Meisje Bloem blijft graag thuis. Ze reist in het boek niet veel. Waarschijnlijk fietst ze dagelijks van huis naar school bij haar in de wijk en of naar vriendjes en vriendinnetjes of supermarkt, mogelijk begeleid door één van haar ouders maar we spreken er in het boek niet over. Dit zijn korte standaard ritjes.
“Meisje Bloem kijkt in de verte. Ze kijkt door het dakraam naar de straat; nog verder naar de duinen en dan ziet ze de zee. Meisje Bloem zegt: ‘We zouden vandaag naar de zee gaan.’ Meisje Bloem ziet de zee en hoort de golven en de wind. En ze zegt: ‘Ik wil naar de zee, maar het kan niet.’ ( 31. De vlieger) Meisje Bloem kan niet alleen naar zee omdat haar ouders moeten werken en haar met de auto moeten brengen.
Bloemetje 156. Een standbeeld en een gróte bos bloemen.
Door Clémence Leijten.
Meisje Bloem vindt op zolder een beeldje. Zij herkent het beeldje, omdat het staat ook op het plein in de stad. Het is de filosoof Jan Amos Comenius. Meisje Bloem zegt: ‘Meneer Comenius zei lang geleden dat je in een boek niet alleen letters moet zetten, maar ook plaatjes. Dat is leuker voor kinderen.’ Ze zegt: ‘Dus meneer Comenius zei dat je bij het woord “eend”, een plaatje moet tekenen van een eend.’ Meisje Bloem zegt: ‘Dat is handig, dan kun je makkelijker lezen.’ Meisje Bloem denkt aan de boeken die ze heeft. ‘Stel je voor dat er geen plaatjes in staan, alleen maar letters! Wat zou dat saai zijn’, zegt ze. Meisje Bloem zegt tegen meneer Comenius: ‘Ik vind dat u wel een standbeeld verdiend hebt.’ (47. het standbeeld) Meisje Bloem, meneer Comenius heeft een standbeeld verdiend, maar niet alleen daarom. Weet jij, Meisje Bloem, wat hij anno 1650 gezegd heeft over vrede? Hij geloofde dat onderwijs een sleutel is tot vrede, tot het bevorderen van begrip, tolerantie en broederschap tussen mensen en volken!
Bloemetje 155. Zomervakantie.
Door Joris Leijten.
Meisje Bloem maakt, in het boek, veel dingen mee in haar huis op haar zolder. Ze gaat graag op avontuur om te kijken naar nieuwe voorwerpen en verhalen te verzinnen. Dat vindt zij het leukst.
Wij (de auteurs) hebben het in het boek niet over een zomervakantie van Meisje Bloem. Meisje Bloem zal misschien, net als veel andere kinderen, het heel leuk vinden om zes weken lang niet naar school te hoeven om te leren lezen en schrijven. We weten daarom niet of ze het leuk vindt om met haar ouders in het binnen- of buitenland in een caravan of een tent te kamperen. Op een camping aan het strand van bij steden. Vind jij jouw zomervakantie die voor de deur echt leuk?
Ik herken mij in Meisje Bloem. Als soort kon ik mij thuis ook enorm vermaken met tekenen en schrijven. Zomervakantie vond ik leuk maar na vier weken wilde ik wel weer graag naar school. Om in mijn dagelijks vertrouwde ritme te blijven. Ik ging wel het gezin twee weken op vakantie met een caravan, naar Frankrijk of Duitsland om de cultuur daar te bekijken . Het was leerzaam en ook leuk. Ik kijk er met plezier op terug. Ik ging ook naar het “Huttenbouwkamp” in de stad en later ging ik naar een archeologisch graafkamp om bij een opgraving te helpen. Maar om nu te zeggen dat ik er energie van kreeg: nee! Voor mij kostten de cultuurtrips en de kampen meer energie dan zij energie opleverden, wat toch de bedoeling zou moeten zijn.
De overige weken thuis van school kon ik uitrusten en energie opdoen.
Bloemetje 154. Een straffe hand. Is dat nodig?
Door Clémence Leijten
Meisje Bloem vindt een oude plaspot op zolder. Ze zegt: ‘Heel lang geleden waren er nog geen wc.s. Dan moesten de mensen op de pot plassen en ook poepen.’ En dan, Bloem? ‘Dan kieperden ze de poep en de plas uit het raam zo op straat.’ Meisje Bloem ziet ondeugend de mogelijkheden. Meisje Bloem gaat zitten op de pot. Meisje Bloem denkt aan een pot met een dikke poep. Ze kijkt naar het zolderraam en ze zegt: ‘Daar loopt een deftige mevrouw en ik kiep de pot naar buiten.’ Meisje Bloem’s ogen lachen. Maar dan zegt ze streng: ‘Nee, Bloem, niet doen, dat is smerig.’ (16. De kom). Poep over de jas van de deftige dame, wat een ophef zal dat geven. Dat wordt na het eten meteen naar bed en een week niet televisie kijken. En de stomerij betalen en wellicht een aanklacht bij de politie. Foei Bloem, maar wel mooi dat je zelf tot inkeer kwam.
Jij had geen belerende volwassene met straf nodig. Ik houd niet van straf geven, ik ga voor zélf bewustzijn en zélf kritiek.
Bloemetje 153. Franse “Fille Fleur”?
Door Joris Leijten.
Vorige week las ik het interview met een Franse kinderpsychiater Laelia Benoit: in de NRC ‘Sommige Fransen geloven nog steeds in opvoedkundig geweld’.¹
Na opperste verbazing over “geweld” in de opvoeding vroeg ik mij af of ons prentenboek: “Meisje Bloem” in het Frans vertaald zou kunnen worden als: “Fille Fleur”? en of Meisje Bloem die ”sommige” Fransen op andere gedachten zou kunnen brengen, want een andere gedachte over opvoeding lijkt mij broodnodig. De Franse titel (volgens google vertaling) zou overigens heel mooi poëtisch allitereren/ rijmen.
Mijn verbazing was groot over de nog voor Nederlandse begrippen traditionele strenge opvoeding in Frankrijk.
In het interview wordt aangegeven dat kinderen vooral worden opgevoed door au-pairs en dat kinderen in internaten kostscholen streng worden opgevoed. Het tegenspreken van de ouders is er in Frankrijk niet bij. Ik ken zeer weinig Franse kinderen persoonlijk, maar degene die ik ken zijn heel bescheiden en verlegen. Meisje Bloem is kritisch en zelfstandig en eigenwijs, dat zal deze Fransen niet bekoren.
Bloemetje 152. In plaats van een muur.
Door Clémence Leijten
Meisje Bloem vindt op zolder een doos met blokken. Meisje Bloem zegt: ‘Daar kan ik een stad van bouwen.’ Meisje Bloem pakt een lang blok, en een klein blok, en nog een lang blok, en een driehoek. Meisje Bloem zegt: ‘Ik maak een huis.’ Meisje Bloem maakt nog een huis, en nog een. En ze maakt een straat. En nog een straat met ook huizen. Bouw een muur om de stad heen, Bloem! Meisje Bloem schudt haar hoofd. Ze zegt: ‘Nee, ik wil geen muur om de stad.’ Meisje Bloem zegt: ‘Ik wil uit de stad kunnen lopen. Ik wil de wereld zien.’ Ze zegt: ‘En ik wil dat alle mensen bij mij op bezoek kunnen komen.’ (51. De blokkendoos.) Het stemmetje in Meisje Bloem, zegt dat ze een muur moet bouwen om de stad die ze heeft gebouwd. Dat stemmetje mikt op veiligheid, maar Meisje Bloem doorziet de beperking van een muur om de stad. Meisje Bloem zegt: ‘ Een muur om de stad houdt de mensen die buiten mijn stad wonen tegen. Je kunt dan niet met hen praten. Je kunt niks samen doen.’ Meisje Bloem zegt: ‘Ik ben Bloem, ik wil juist alles met alle mensen samen doen.’ Ik moest aan dit verhaal denken, nu alles zich weert tegen een mogelijke oorlog en ik in mijn bus een folder krijg dat ik water, lang houdbaar eten moet kopen en een radio op batterij. En een zaklamp. In een EHBO-doos. En warme dekens. Een contant geld en een fluitje. Oké, denk ik. Ik koop die zaken en waan me veilig.
Bloemetje 151. Jolijt.
Door: Joris Leijten
Jolijt is een oud woord dat we niet vaak meer gebruiken.
Jolijt betekent volgens Van Dale: “blijdschap. vreugde, genoegen, plezier.¹ Mensen maken in een situatie jolijt met hun gevoel. Het gevoel jolijt maakt blij.
Meisje Bloem vindt een fles, waaraan ze ruikt. “Het is geen gewone fles, denkt ze, het is een toverfles. ‘Wie ruikt aan de fles zal veranderen in ennuh… in ennuh in ennuh… een madeliefje.’ Bloem ruikt aan de fles. ‘Nu ben ik een echte bloem, een madeliefje’, zegt ze. Meisje Bloem denkt aan haar opa. Ze zegt: ‘Hij noemde mij een made-liefje, omdat hij mij lief vond.’ Meisje Bloem zegt: ‘Opa zei ook altijd: “Bloem geef me een zoen.“ ’ Meisje Bloem wordt blij als ze daar weer aan denkt, haar ogen glimmen en ze rijmt: ’Bloem geef me een zoen. Ja opa, dat zal ik doen.’ “(11. De fles). Meisje Bloem voelt jolijt. Tussen haar overleden opa en haarzelf was een gevoel van blijdschap, genoegen en plezier.